اختلالات گفتاری معمولا به دلیل عدم هماهنگی ماهیچه‌های حنجره در اثر ابتلا به بیماری‌های مغز و اعصاب، کم‌شنوایی یا ناتوانی در یادگیری اتفاق می‌افتد. این مشکل موجب می‌شود که فرد در برقراری ارتباط کلامی با مشکل مواجه شود و به راحتی نتواند کلمات را بیان کند. از پیامدهای اختلال گفتاری در بزرگسالان می‌توان به کاهش اعتمادبه‌نفس در زمان برقراری ارتباط با دیگران اشاره کرد.
گفتار درمانی در افسریه تهران یکی از بهترین راهکارهای درمانی برای درمان ابن مشکلات در کودکان و بزرگسالان است که در صورت مراجعه به موقع به مراکز گفتاردرمانی این مشکل تا حد قابل توجهی و گاهی به‌صورت کامل برطرف خواهد شد.
برای مراجعه به کلینیک کاردرمانی و توانبخشی دل آرام در جهت درمان اختلالات گفتاری بزرگسالان، میتوانید با ما تماس بگیرید:
اختلال گفتاری چیست؟
اختلال گفتاری مجموعه علائمی است که موجب می‌شوند بزرگسالان در برقراری ارتباط صوتی با مشکل مواجه شوند. درواقع این اختلال شامل گفتاری می‌شود که نامفهوم و کند، سریع و خشن و همراه با گرفتگی و لکنت باشد. از سایر علائم اختلالات گفتاری در بزرگسالان می‌توان به افزایش آب دهان، انقباض ناگهانی و ضعیف شدن عضلات صورت و مشکل در به خاطر سپردن کلمات اشاره کرد.
بنابراین اختلال گفتاری به مشکلاتی گفته می‌شود که توانایی فرد را در تولید صدا برای برقراری ارتباط کلامی تحت تاثیر قرار می‌دهند و موجب می‌شوند که بیان کلمات توسط فرد نامفهوم و ناهنجار به نظر برسد. این اختلالات گفتاری با درمان به موقع و موثر برطرف شده و بیمار می‌تواند به راحتی و مثل افراد عادی با دیگران تکلم بدون مشکل داشته باشد.
انواع اختلال گفتاری
اختلالات گفتاری انواع مختلفی داشته که هر یک از آنها دلیل و علائم خاص خود را دارد. انواع اختلال گفتاری عبارتند از:
آپراکسی
آپراکسی یا AOS یک اختلال عصبی است که مانع از بیان صحیح کلمات توسط فرد می‌شود و فرد مبتلا به سختی کلمات را تلفظ می‌کند. این مشکل معمولا در بزرگسالان دیده می‌شود و دلیل بروز آن آسیب دیدن بخش‌هایی از مغز است که مسئول گفتار هستند. علل شایع آپراکسی عبارتند از:
- تومور مغزی
- سکته مغزی (گفتاردرمانی سکته مغزی)
- بیماری‌های عصبی
- آسیب ضربه‌ای به سر
دیزآرتری
در اختلال دیزآرتری گفتار به‌صورت متلاطم و نامفهوم است. دیزآتراپی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد در حرکت دادن عضلات درگیر در زمان گفتار نظیر لب، زبان، تارهای صوتی و دیافراگم مشکل دارد. دلایل بروز این اختلال عبارتند از:
- تومور مغزی
- فلج صورت
- پروتزهای تنگ با لق
- ضربه به سر
- سکته مغزی
- بیماری لایم
- مصرف الکل
- بیماری پارکینسون
- فلج مغزی
- دیستروفی عضلانی
اختلالات صوتی
دلیل این مشکل تغییر عملکرد یا شکل تارهای صوتی است که موجب ایجاد تغییر در صدا و سهولت بیان کلمات می‌شود. علل بروز این مشکل عبارتند از:
- سرطان حنجره
- پولیپ، ندول یا سایر رشدهای روی تار صوتی
- مصرف برخی داروها
- استفاده نادرست و غیر طبیعی از صدا در دراز مدت
دیسفونی اسپاسمودیک
این عارضه که یکی از انواع اختلالات گفتاری محسوب می‌شود، می‌تواند منجر به خشن و سفت شدن صدای فرد شود. دیسفونی اسپاسمودیک به حرکات غیرارادی تارهای صوتی هنگام صحبت کردن گفته می‌شود. علت دقیق این مشکل هنوز مشخص نشده ولی ممکن است به دلیل عملکرد غیرطبیعی مغز بروز کند.
علل اختلالات گفتاری
همانطور که در بخش قبل ذکر شد، این اختلال‌ها انواع مختلفی دارد که هر یک به دلایل خاصی بروز می‌کند ولی شایع‌ترین علت اختلالات گفتاری در بزرگسالان عبارتند از:
- سکته مغزی (کاردرمانی سکته مغزی)
- اختلال عصبی یا حرکتی دژنراتیو
- آسیب تارهای صوتی در اثر بیماری یا حوادث
- زوال عقل
باتوجه به علت و نوع اختلال در گفتار، این مشکل ممکن است به‌صورت ناگهانی یا به مرور زمان رخ دهد.
درمان اختلالات گفتاری
اگر در بیان کلمات و ارتباط کلامی با اطرافیان دچار مشکل شده‌آید به محض مشاهده اولین علائم باید به پزشک متخصص برای جلوگیری از پیشرفت این مشکل مراجعه کنید. معمولا برای درمان اختلال گفتاری به گفتاردرمانی نیاز است که مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی دل آرام با کاردرمانگران مجرب می‌توانند روش‌های درمان موثر را به شما پیشنهاد دهند. در این مراکز تمرینات خاصی برای بیمار طراحی می‌شود که به وی یاد می‌دهد تارهای صوتی خود را تقویت کند، بیان کلمات و صوت را بهبود دهد، صدای خود را کنترل کند و ارتباط بیانی خود را تقویت نماید. مراحل درمان اختلالات گفتاری در بزرگسالان مراکز گفتار درمانی به این صورت است:
ارزیابی رفتار: اولین مرحله در گفتار درمانی، ارزیابی رفتار بیمار با معاینه، بررسی سابقه پزشکی و داروهای مصرفی وی توسط گفتاردرمانگر است. سپس با تست‌های شناختی و پرسیدن سوالات تخصصی، این مشکلات را تشخیص می‌دهد.
انجام روش‌های تشخیصی: در صورت مشاهده علائم اختلال گفتاری، درمانگر آزمایش‌های تشخیصی لازم را برای تشخیص نوع آن بیمار انجام می‌دهد.
تست‌های تشخیصی: این تست‌ها در ارائه برنامه درمانی و تمرینات موثر به گفتاردرمانگر کمک می‌کند.
پیشنهاد درمان: پس اینکه گفتاردرمانگر نوع اختلال گفتاری را تشخیص داد، برنامه درمانی متناسب با نوع اختلال را طراحی و به اجرا می‌گذارد. وی به بیمار توصیه می‌کند که تمرینات انجام سده در جلسات گفتاردرمانی را در منزل نیز ادامه دهد تا سرعت بهبود افزایش یابد. در اگفتار درمانی به بیمار در بهبود مهارت‌ها و توانایی‌های زیر کمک می‌شود:
- امکان استفاده از صدا
- تسلط داشتن بر زبان
- درک بهتر کلمات و زبان
- شفافیت در برقراری ارتباط با دیگران و بیان منظور (مثل گفتاردرمانی لکنت زبان)
تاثیرات گفتار درمانی در اختلال گفتاری بزرگسالان
گفتار درمانی در رفع اختلالات گفتاری بزرگسالان تاثیر مستقیم داشته و می‌تواند در برقراری ارتباط بهتر و باکیفیت با اطرافیان، به آنها کمک کند. از تاثیرات مثبت گفتار درمانی در اختلال گفتاری بزرگسالان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تقویت استقلال: استقلال در گفتار موجب می‌شود فرد بدون هیچ مشکلی نیازها و خواسته‌های خود را بیان کند.
بهبود توانایی درک و بیان: انتقال راحت ایده‌ها، احساسات و افکار به دیگران موجب برقراری ارتباط مؤثرتر خواهد شد.
افزایش کیفیت صدا: گفتاردرمانی در بهبود کیفیت صدا و همچنین رفع مشکلاتی نظیر گرفتگی و ناهنجاری صوتی، تاثیر مستقیم داشته باشد.
بهبود بلع: برخی از افراد که از مشکل بلع رنج می‌برند با گفتاردرمانی دیسفاژی می‌توانند عملکرد عضلات دخیل در فرآیند بلع را تقویت کنند.
ارتقا کیفیت زندگی: برقراری ارتباط کلامی بدون مشکل و رفع مشکلات گفتاری در بزرگسالان، موجب آسان‌تر شدن زندگی روزمره و همچنین بهبود روابط اجتماعی آنها خواهد شد.
گفتار درمانی علاوه‌بر بهبود مهارت‌های گفتاری افراد، سلامت روانی و اجتماعی آنها را نیز تحت تاثیر قرار داده و اعتمادبه‌نفس‌شان نیز را افزایش می‌دهد.
