یکی از مشکلات گفتاری که در ارتباط فرد اختلال ایجاد می‌کند، لکنت زبان است. فارغ از عامل به‌وجودآورنده این مشکل، می‌بایست نسبت به رفع زودتر این اختلال گفتاری اقدام نمود. امروزه راه‌های بسیاری برای درمان لکنت زبان وجود دارد که گفتاردرمانی جزو راهکارهای مفید و کارآمد در این زمینه به شمار می‌رود.
با استفاده از این روند درمانی، این امکان برای فرد فراهم می‌شود که ارتباطات شفاهی، کلامی و اجتماعی خود را بهبود ببخشد. بروز این مشکل در کودکان اغلب حاصل عوامل ژنتیکی است. این در حال است که علت ابتلا افراد بزرگسال به این عارضه گفتاری بیماری‌های مثل تومارها، عفونت یا التهاب گلو، عوامل عصبی و… عنوان شده که می‌بایست نسبت به رفع آن اقدام کرد.
کلینیک دل آرام واقع در افسریه تهران، خدمات گفتاردرمانی و درمان لکنت زبان به صورت تخصصی برای کودکان و بزرگسالان ارائه میدهد. برای استفاده از این خدمات میتوانید با شماره 02133650724 یا 09309509439 تماس بگیرید یا از راه‌های ارتباطی دیگر با ما در تماس باشید.
لکنت زبان چیست؟
لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که فرد طی آن قادر به ادای صداها، هجاها و کلمات به‌صورت تکراری و طولانی‌تر از حد معمول نیست. بروز این مشکل باعث می‌شود که فرد در هنگام صحبت‌کردن نتواند به طور پیوسته و پشت‌سرهم کلمات را ادا کند.
به بیانی ساده افرادی که دارای لکنت زبان هستند، نسبت به موضوع مورد صحبت اشراف کامل دارند، ولی قادر به راحت اداکردن کلمات نبوده و به‌سختی می‌توانند منظور خود را به سایرین برسانند. تحت این شرایط صحبت فرد متوقف شده، چرا که به یک کلمه یا صدایی برخورد کرده که قادر به ادای آن نیست و یا به‌سختی میتواند آن را بیان کند.
بروز این اختلال برای کودکان به‌مراتب با مشکلات کمتری همراه است. ازاین‌رو درمان لکنت زبان بزرگسالان از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ البته این بدین معنا نیست که درمان این اختلال در کودکان راحت‌تر است، اما افراد بزرگسال باتوجه‌به اینکه بیشتر در روابط اجتماعی قرار می‌گیرند در صدر درمان این اختلال هستند.
علت لکنت زبان
بروز این مشکل در گفتار به عوامل مختلفی برمی‌گردد، اما اصلی‌ترین عوامل لکنت زبان شامل موارد زیر است که برایتان لیست می‌کنیم.
لکنت رشدی
لکنت زبان در کودکان شامل این نوع بوده و زمانی رخ میدهد که کودک در حال یادگیری مهارت‌های گفتاری و زبانی است. این نوع از لکنت زبان جزو شایع‌ترین نوع این عارضه شناخته می‌شود. بروز این مشکل گفتاری در کودکان زمانی رخ میدهد که توانایی گفتاری و زبانی کودک قادر به خواسته‌های کلامی او نباشد.
از جمله موارد شایع در این نوع می‌توان به عامل ژنتیک اشاره کرد. تحت این شرایط فرد بیمار از همان زمان کودکی با علائم این بیماری که حاصل اختلالات ژنتیکی است روبه‌رو می‌شود.
لکنت عصبی
این عارضه که با نام لکنت نوروژنیک نیز شناخته می‌شود، با بروز برخی بیماری‌های مغزی مثل سکته مغزی، ضربه به سر و یا هرگونه آسیب به این نقطه ایجاد شده که حاصل عدم هماهنگی نقاط مختلف مغز بر اثر این مشکل است. (گفتاردرمانی سکته مغزی)
از جمله موارد شایع دیگر که بعد از آسیب مغزی می‌توان به آن اشاره کرد، آسیب‌های احساسی است. در این مورد فرد در شرایط عادی هیچ مشکلی در صحبت‌کردن ندارد، ولی در مواجهه با فشارهای روحی و عصبی دچار لکنت زبان می‌شود.
درمان لکنت با گفتاردرمانی
یکی از روش‌های درمانی این عارضه که به‌نوعی جزو درمان‌های خانگی لکنت زبان نیز به شمار می‌رود، گفتاردرمانی است. با استفاده از این روش و کمک‌گرفتن از دکتر گفتار درمانگر این امکان برای فرد ایجاد می‌شود که ارتباط شفاهی، کلامی و اجتماعی خود را تا حد قابل‌توجهی بهبود ببخشد.
در طول درمان، گفتار درمانگر با راهکارهای مختلف باعث بهبود تکلم و کاهش تأثیرات لکنت شده که با تمرینات مداوم که در طول روز در منزل ادامه دارد، شاهد رفع این عارضه گفتاری خواهید بود. ما در کلینیک دل آرام در افسریه تهران این درمان را برای شما انجام خواهیم داد.
دکتر لکنت زبان (گفتار درمانگر) و وظایف
آسیب‌شناسی گفتار و زبان یا همان گفتار درمانگر فرد متخصص در این زمینه است که با تحصیل در رشته پزشکی قادر به درمان بیماران با این عارضه گفتاری است. گفتار درمانگر با چک بیمار و ارزیابی وضعیت گفتاری و محیطی خانواده او، بهترین راهکار را برای درمان فرد ارائه می‌کند.
- شناسایی، بررسی و درمان اختلالات کلامی (مثل تاخیر در گفتار)، زبانی، ارتباطی و اختلال بلع فرد بیمار
- آموزش لازم به والدین و دیگر اطرافیان فرد بیمار
- استفاده از تصاویر، کتاب و دیگر ابزار برای توسعه و تقویت زبان کودکان
- آموزش بازی‌های متناسب با سن کودک برای آواسازی
- تقویت مهارت‌های حل مسئله در بزرگسالان
- آموزش تمرینات تنفسی به بزرگسالان
- تمرینات مربوط به تقویت ماهیچه‌های دهان
و… از جمله وظایف درمانی است که فرد گفتار درمانگر ملزم به ارائه آن به بیمار است.
تمرینات گفتاردرمانی برای درمان لکنت زبان
همان‌طور که تا این بخش از مقاله مطالعه فرمودید یکی از بهترین و مؤثرترین راهکارهای درمان لکنت زبان برای کودکان و بزرگسالان، استفاده از روش گفتاردرمانی است. تحت این شرایط با مراجعه به دکتر گفتاردرمانی فرد بیمار ملزم به انجام تمرینات خاص و مداومی برای رفع این عارضه است.
تمرینات تنفسی
در این شرایط با تمرینات تنفسی عمیق، آرام و کنترل شده به تقویت عضلات موردنیاز برای تولید صداهای صحیح کمک می‌شود.
تمرینات آواز
آوازخوانی به‌نوعی تمرین بازی با صدا است که میتواند به تقویت عضلات گفتاری و بهبود کیفیت صدای فرد بیمار کمک کند.
تمرینات تلفظ
با انجام این تمرین خاص که به‌منظور تقویت تلفظ کلمات توسط گفتار درمانگر تجویز می‌شود، با تکرار صداهای خاص، تمرینات تلفظ و تکرار کلمات باعث بهبود لکنت زبان فرد بیمار خواهد شد.
تمرینات ریتمی و ملودیک
انجام تمرینات لکنت زبان بزرگسالان وقتی با ریتم همراه باشد، باعث تقویت و سرعت گفتار آنها شده که در نهایت به بهبود جریان گفتار و روان صحبت‌کردن آنها کمک بسیاری می‌کند.
عوارض لکنت زبان
بروز این مشکل گفتاری میتواند با عوارض مختلفی همراه باشد که در ادامه همه موارد را برایتان شرح می‌دهیم تا شما نیز برای درمان اقدامات لازم را انجام دهید.
عوارض جسمی
ترس، اضطراب و دلهره از جمله مواردی است که فرد در این شرایط با آن مواجه است. به‌طوری‌که کیفیت زندگی و سلامت جسمانی او را به مخاطره می‌اندازد. مسلماً وقتی فرد به‌راحتی قادر به صحبت‌کردن نباشد، در ارتباطات با دیگران نمی‌تواند منظور خود را به‌درستی بیان کند.
همین امر باعث آسیب به جسم فرد نیز خواهد شد. تنش‌های عضلانی در گلو، صورت و سایر قسمت‌های بدن جزو موارد شایع در این زمینه است. این در حالی است که افزایش ضربان، تعریق و لرزش از دیگر عوارض جسمانی است که با ین عارضه گفتاری برای فرد به وجود می‌آید.
عوارض روحی و روانی
مسلماً وقتی فردی در تکلم و صحبت‌کردن دچار مشکل باشد، به لحاظ روحی روانی نیز دچار آسیب خواهد شد. اضطراب، افسردگی، کمبود اعتمادبه‌نفس، انزوا و ترس از صحبت‌کردن در جمع از جمله موارد شایع در این زمینه است.
عوارض اجتماعی
شاید بسیاری افراد عمق فاجعه لکنت زبان را تا به این حد تصور نکنند، اما بیمارانی که دچار لکنت زبان هستند به‌خصوص افراد بزرگسال با مشکلات مختلفی مثل تحصیلی، مشکلات شغلی و مشکلات در روابط شخصی همراه هستند. (Cleveland Clinic)
مثلا در مدرسه قلدری، مسخره کردن یا زورگویی از طرف دانش‌آموزان دیگر برای لکنت زبان فرزند وجود داشته باشد. برای این کار نسخه مشاوره تحصیلی برای فرزندتان میتواند مفید باشد.
درمان لکنت زبان با نوروفیدبک
در کنار روش‌های مختلف درمان لکنت زبان مثل گفتاردرمانی و دارودرمانی، در برخی موارد دکتر گفتار درمانگر از روش نوروفیدبک برای درمان بیمار استفاده می‌کند. این درمان یک روش غیرتهاجمی است که پزشک به کمک آن امواج مغزی را برای بهبود سلامت فرد بیمار به کار می‌گیرد.
در نهایت با تحریک قسمت‌های مربوط به گفتار در مغز، شاهد بهبود در لکنت زبان فرد خواهیم بود. استفاده از این روش درمانی باهدف بهینه‌سازی عملکرد مغز و بهبود رفاه ذهنی هفته‌ای یک‌بار و تا ۲۰ هفته صورت می‌گیرد؛ البته بسته به شرایط فرو بی ما ممکن است تعداد این جلسات کمتر با بیشتر شود. مشخص‌کردن محل قرارگیری الکترود، تقویت و فیلترینگ، حلقه بازخورد سه مرحله است که در این روش درمانی انجام می‌شود.
جمع‌بندی درمان لکنت زبان بزرگسالان و کودکان
لکنت زبان یک مشکل گفتاری به شمار رفته که بروز آن در هر سنی امکان‌پذیر است، اما کودکان دو تا پنج سال در دسته شایع‌تر این بیماری گفتاری قرار دارند. علت لکنت زبان در کودکان حاصل عدم توانایی گفتاری و زبانی کودک و مطابقت آن با خواسته کلامی او است.
بروز این عارضه در بزرگسالان نیز با عواملی همچون سکته مغزی و هرگونه آسیب به مغز و آسیب‌های احساسی است که باید نسبت به رفع آن اقدام نمود. درمان لکنت زبان چه در کودکان و بزرگسالان، می‌بایست هرچه سریع‌تر صورت گیرد. چرا که این مشکل که یک عارضه به‌ظاهر ساده است، میتواند این فرد این افراد را دچار مشکلات بسیاری نماید. لازم به ذکر است از دیگر خوبی های این روش، گفتار درمانی اختلال تلفظ نیز قابل انجام است.
